Konkurs Twórcza Twarda – Wyróżnienie

Współczesny, minimalistyczny projekt w urbanistycznym continuum historycznego wielowątkowego kwartału centrum Warszawy. Dom Kultury Twórcza Twarda kontynuuje zapis wielowątkowych losów rejonu Placu Grzybowskiego dodając doń kolejną nową wartość. Trzy główne wątki historyczne i trzy morfologie urbanistyczne nawarstwiając się wzajemnie stworzyły bowiem wokół Placu Grzybowskiego przestrzeń z pozoru heteroklityczną, acz pasjonującą, gdyż złożoną z kolejnych konwencji urbanistyczno-kulturowych wzajemnie dopełniających się w swej różnorodności. Osnowa powstała od XVII do XIX wieku.
Ponad 300-letni układ ulic i dawnego rynku jurydyki Grzybów przetrwał powojenne transformacje, podczas gdy XIX wieczna gęsta tkanka przyulicznych kamienic i oficyn z podwójnymi lub potrójnymi przechodnimi małymi dziedzińcami została w większości zburzona w czasie II-wojny światowej lub w latach powojennych.
W historyczny układ przestrzenno-architektoniczny ulic i placu, nad którym górowała sylweta kościoła Wszystkich Świętych, oraz wielowątkowej tkanki miejskiej integrującej kwartał synagogi Nożyków i budynki społeczności żydowskiej, pojawiła się po wojnie zupełnie inna skala zabudowy.
Lata 60-te XX wieku i osiedle „Za Żelazną Bramą”. W miejsce ruin i wyburzeń wdarły się prostopadłościenne, wielkoskalowe budynki lat 60-tych XX wieku osiedla „Za Żelazną Bramą” ustawione doktrynalnie na planie szachownicy rewolucyjnie ignorującej historyczna tkankę zabudowy, podziały własnościowe i kulturowe.
Śródmieście budynków wysokościowych z przełomu XX i początku XXI wieku. Budynki wysokościowe powstałe w pobliżu Placu Grzybowskiego na przełomie XX i XXI wieku wprowadziły kolejną, nową skalę architektoniczną, przewyższającą kilkukrotnie skalę XIX wiecznej zabudowy i skalę osiedla z lat 60-tych, lecz ulokowane zostały w sposób często respektujący i nawet podkreślający historyczny układ ulic, tworząc trzecia osnowę urbanistyczną okolicy.
Projekt Domu Kultury Twórcza Twarda wynika z tej fascynującej potrójnej osnowy urbanistycznej i kulturowej, budującej w trzech współżyjących różnych skalach tożsamość i genius loci tej historycznej dzielnicy Warszawy. W odniesieniu do XiX-wiecznej zabudowy kwartałowo-podwórkowej Projekt jest jej oryginalnym XXI wiecznym negatywem; Tam gdzie historycznie, w centrum kwartału znajdował się swoisty dziedziniec na planie zbliżonym do kwadratu, przestrzenią negatywową jest budynek Domu Kultury wzniesiony na podobnym planie. W miejsce długich i wąskich XIX-wiecznych oficyn projekt przewiduje w XXI wieku długie, pełne zieleni pasaże łączące w kierunkach północ-południe i wschód-zachód wytyczające kwartał ulice; m.in. Twardą, Grzybowską, i Plac Grzybowski, a nawet Jana Pawła II. W planach jest by partery tych zielonych pasaży były zbudowane przez usługi, handel i restauracje przywracające temu kwartałowi XIX wieczną intensywność i różnorodność życia śródmiejskiego w XXI wiecznej morfologii urbanistycznej. Projekt znajduje się na przecięciu tych pasaży i dróg wewnątrz kwartału i jego parter dostępny jest ze wszystkich kierunków. Pod względem rozmiarów uprzywilejowana jest stosownie część holu i foyer od strony historycznego placu synagogi Nożyków. Bloki osiedla z lat 60-tych usytuowane swą długością w kierunku północ-południe wraz ze swoimi parterami biorą już i będą jeszcze bardziej brały aktywny udział w tworzeniu tkanki handlowo-usługowej takich pasaży.
W odniesieniu do metropolitalnej skali XXI-wiecznych budynków wysokościowych powstałych i powstających na obrzeżach kwartału Projekt Domu Kultury jest także ich wysokościowym i urbanistycznym kontrapunktem oraz swoistym negatywem, o gabarycie XIX-wiecznych kamienic. Dach Domu Kultury jest natomiast stworzony w XXI wiecznej konwencji metropolitalnych ogrodów agrarnych pożytku publicznego i łączy się z niższymi kondygnacjami Domu Kultury oraz jego wielowątkowe foyer przez otwarte ku niebu i światłu dziedzińce.
Projekt rozwija wątek metropolii o wielu, znajdujących się na kolejnych rzędnych; horyzontach-poziomach życia miejskiego, wzajemnej obserwacji i percepcji. Wewnętrzna struktura funkcjonalna i przestrzenna Domu Kultury zbudowana jest na obraz i podobieństwo takiej otaczającej go wielowątkowej przestrzeni metropolii narastającej historycznie wokół Placu Grzybowskiego, o wzajemnie przenikających się osnowach architektonicznych, morfologiach urbanistycznych, wątkach społecznych, historycznych, kulturowych i religijnych. Na wzór takiego obrazu tej dzielnicy przestrzeń Domu Kultury stworzona jest przez przenikające się wzajemnie horyzontalnie i wertykalnie funkcje, oświetlone wertykalnie i horyzontalnie światłem dziennym, gdzie zanika miejscami granica między zewnętrzem a wnętrzem. Sala teatralna zagłębiona w terenie, wraz z doświetlającymi go na kształt fosy elementami rozwija wątek archeologiczny tego matecznika Warszawy.