Konkurs na Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie – I nagroda

Fragment opisu konkursowego:

KONKURS REALIZACYJNY NA OPRACOWANIE KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNEJ REMONTU, PRZEBUDOWY I ROZBUDOWY TEATRU IM. JULIUSZA OSTERWY W LUBLINIE

1. ARCHITEKTURA

PRZESTRZEŃ PAMIĘCI MIASTA LUBLINA

Wzniesiony w latach 1884-1886 według projektu Architekta Karola Kozłowskiego gmach nosił naonczas nazwę Teatr Wielki. Bez wątpienia był on nowym, wspaniałym elementem tworzącej się wielkomiejskości Lublina. Otwarcie Teatru Wielkiego w Lublinie było ważnym wydarzeniem, tym bardziej, że nowoczesny na te czasy teatr był wtedy jednym z trzech instytucji tej rangi na ziemiach Rzeczypospolitej. Zaprojektowany w konwencji włosko francuskiego neorenesansu, wydaje się być owocem twórczej fascynacji jego Architekta Karola Kozłowskiego (1847-1902) takimi gmachami jak na przykład Théâtre du Châtelet w Paryżu (ukończony w 1862r.), otwartym w czasie, gdy młody Karol Kozłowski jako 15 letni francuski licealista odwiedzał francuską stolicę. Wielobalkonowa sala teatralna na planie podkowy okalającej parter, tektonika elewacji, sposób budowania detali mają wiele wspólnego z o ponad dwadzieścia lat starszym i większym rozmiarem teatrem paryskim.

Lubelski Teatr Wielki, z czasem stał się Teatrem miejskim, a obecnie jako Teatr im. Juliusza Osterwy jest nieodłączną częścią historycznego Lublina budującą przestrzeń pamięci miasta.

Nasz projekt remontu, przebudowy i rozbudowy tego gmachu szanuje zastane wartości architektoniczne teatru i Genius Loci miejsca. I tak:

1. TEATR A TKANKA MIASTA

• Proponujemy dokończyć zabudowanie terenu teatru od strony ulicy Kapucyńskiej, planowane jeszcze w XIX wieku przez jego Architekta.

Rozbudowa gmachu teatru od strony północnej i ulicy Kapucyńskiej odbywa się z poszanowaniem XIX wiecznej struktury miasta poprzez dopełnienie pierzei i gabarytu ulicy Kapucyńskiej oraz wykorzystanie docelowo potencjału działki poprzez jej zabudowę w II-gim Etapie inwestycji w granicy ostrej od północy.

Natomiast jednocześnie planujemy na koniec I-go Etapu inwestycji wytyczenie gabarytu foyers Sali filharmonii jako rezolutnie monumentalnej elewacji dopełnionej ogrodem w wirydarzu widokowo otwartym na ulicę Kapucyńską i Krakowskie Przedmieście. Monumentalne drzewo o pięknej sylwecie wypełnia ten ogród – wirydarz otoczony wewnętrznymi kładkami – pomostami, które ze swych dwóch poziomów ponad parterem pozwalają na kontemplacyjną lub medytacyjną przechadzkę wśród korony drzewa z jednoczesnymi widokami na miasto.

Przewidujemy także możliwość zagospodarowania przejściowego na czas pomiędzy zakończeniem I Etapu i budową okalającej Wirydarz – Ogród ściany przeźroczowej. To zagospodarowanie na krótki okres przejściowy polega na możliwości urządzenia skweru miejskiego ze strzyżonymi żywopłotami, ławkami i pomnikowym drzewem.

Misa drzewa o stosownych wymiarach jest zaprojektowana jako żelbetowa, w wysokości ok. 1,5 m wgłąb w wolumetrii podziemnych pomieszczeń teatru.

II Etap Inwestycji polegał będzie, po zapewnieniu finansowania na jego realizację, na zabudowaniu wewnętrznego wirydarza – ogrodu (lub skweru j.w. opisanego) nadziemną częścią Nowej Sceny – widownią i sceną, wiedząc, że część podziemna obszaru II Etapu czyli podziemna część Nowej Sceny: podscenie, zaplecze podscenia wraz z pracowniami obsługi sceny, pracownia akustyczna, kieszeń tylna na dekor pod przyszłą widownią Nowej Sceny wraz z wielkogabarytową pracownią ślusarsko – stolarską, a także nadziemna kieszeń boczna Nowej Sceny zostały już zrealizowane w Etapie I.

Proponujemy, zgodnie z historyczną tradycją Lublina XIX – wiecznego, dokończenie zabudowy pierzejowej ulicy Peowiaków ( w historii miasta nazwanej też Wizytkowską – XVIII w, Szpitalną – ok. 1880 r., a w końcu Peowiaków – w 1934 roku na 20 – lecie POW, z epizodem nazwy ul. W. Pstrowskiego – w 1952 r.).

Nie jest wykluczone, że ulica ta istniała już wcześniej – w XVII wieku oraz, że zwano ją wtedy ulicą Zakonną lub Zakonnic Św. Brygidy.

Wszystkie te bogate i różnorodne, nawarstwione historycznie referencje ulicy Peowiaków spowodowały, że zaprojektowaliśmy w tym miejscu na wskroś współczesną, nowoczesną w naszym pojęciu przestrzeń. Łączy ona dzień dzisiejszy oraz tradycje Lublina – miasta i przedmieść – ogrodów klasztornych, jurydyk i pól częściowo zabudowanych, sąsiadujących ze Starym Miastem i łączonych traktami dróg, w urbanizacyjnym procesie przekształceń funkcjonalnych i własnościowych, przestrzennych oraz XIX i XX wiecznej regulacji miejskiej.

Na terenie teatru od strony ulicy Peowiaków projektujemy ogród na wzór ogrodu klasztornego wypełniony pomnikowymi drzewami, w których do ściany szczytowej istniejącego teatru proponujemy nową rozbudowę, na miejscu wyburzonego substandardu, mieszczącą na czterech poziomach nadziemnych; (i) na parterze dostawę dekoracji i elementów wielkogabarytowych wraz z rampą rozładunkową i dokowaniem, windę towarową wielkogabarytową, otwartymi na nową, dobudowywaną kieszeń tylną sceny historycznej teatru, z pejzażowymi miejscami parkingowymi, a dalej na trzech piętrach nadziemnych: pokoje gościnne (+7,25), biura i Sale Konferencyjne (+10,35 i 13,45) zwieńczone piętrem dachowym (+16,90) z ogrodem dachowym trawiasto – piknikowym. Wszystkie te piętra, w tym ogród dachowy mają widok na drzewa ogrodu –Dziedzińca Kontemplacji i Medytacji do którego z każdego piętra, w tym dachowego, aktorzy i pracownicy teatru mają swobodny dostęp we wszystkich porach roku poprzez pomosty spacerowe położone wśród koron drzew. W naturalny sposób tworzy się tutaj przestrzeń odpoczynku, refleksji, kontemplacji i medytacji.

Jednocześnie pierzeja ulicy Peowiaków tworzona zostaje przez symboliczną i użytkowo praktyczną elewacje szklaną spełniającą funkcję ochrony akustycznej ogrodu i zapewniającą mu ciszę oraz niezbędną intymność. Ta szklana elewacja zapewnia jednocześnie kontakt wzrokowy z wnętrzem ogrodu widzianym z ulicy, a także kontakt z wnętrza ogrodu z otaczającym miastem. Całość w symbolicznej symbiozie miejsca kultury i historycznej tkanki miejskiej. Elewacja szklana umiejscowiona jest kilka metrów nad poziomem chodnika ulicy Peowiaków, co zapewnia przyjazny wgląd w głąb Ogrodu z ulicy, z poziomu pieszego. Do ogrodu przenika przez szklaną elewację światło słoneczne, a po zmroku oświetlony światłem elektrycznym ogród staje się tajemniczym teatralnym miejscem sztuk i spektaklu miejskiego. To powiązanie może stanowić o współczesnej nowoczesności wynikającej z szacunku dla historii miejsca.

W części podziemnej terenu teatru od strony ulicy Peowiaków, pod Ogrodem – Dziedzińcem Kontemplacji i Medytacji ulokowane zostały niewymagające światła dziennego: obszar dwupoziomowych zapadni pod kieszenią tylną (-9,45) na przedłużeniu podscenia Sceny Głównej, połączone tuż obok magazynem głównym wielkogabarytowym, główna Sala prób, dwie Sale prób z możliwością utworzenia z nich jednej większej, oraz trzecia Sala prób ( wszystkie te pomieszczenia na tej samej rzędnej -9,45 co pozwala na sprawne przetaczanie i transport dekoracji i elementów technologicznych spektaklu). Wielkogabarytowa winda łączy ten poziom -9,45 z poziomem (-0,48 -0.62) Ogrodu (…) w tym z rampą rozładowczą wielkogabarytową oraz kieszenią tylną Sceny Głównej.

Kilka miejsc parkingowych w ogrodzie pejzażowym, oraz kilkadziesiąt miejsc dla jednośladów, w tym rowerów i hulajnóg, usytuowanych przy wjeździe na teren teatru pozwala na sprawne codzienne funkcjonowanie instytucji.